© EP
De N-VA hamert al jaren op het belang van haalbare en betaalbare klimaat- en energiedoelstellingen, met aandacht voor een gelijk speelveld, competitiviteit van de bedrijven en draagvlak bij de burger. “Ons mantra van “haalbaar en betaalbaar” werd vaak weggelachen. Men verweet ons een gebrek aan ambitie. Nu onvoorspelbare, stijgende energieprijzen vele burgers hard raken in hun portemonnee, maakt de hoon echter plaats voor lichte paniek, gevolgd door improvisatie. Voor ons bestaat echte ambitie er vooral in de praktische en financiële haalbaarheid van de noodzakelijke klimaat- en energietransitie grondig te onderzoeken”, aldus Van Overtveldt.
Stijgende prijzen
De hoge energieprijs wordt onder andere beïnvloed door vraag- en aanbodproblemen op de gasmarkt. Voor gas is de EU quasi volledig aangewezen op invoer, onder andere uit Rusland. "Poetin belooft dan wel dat er meer gas richting Europa zal komen, de vraag is of dit ook realiteit wordt. De verplichtingen die Rusland is aangegaan vis-à-vis China kunnen immers een stok tussen de wielen steken. Er is ook een vermoeden van marktmanipulatie door Gazprom. Ik heb de Commissie samen met enkele collega’s gevraagd dit grondig te onderzoeken. Daarenboven is de kans reëel dat een gelijkaardige situatie zich in de toekomst herhaalt. Tenslotte zorgt ook de stijgende CO2-prijs (nu al 60 euro per ton) ervoor dat gas aantrekkelijker wordt als vervanger voor steenkool en aardolie, waardoor schaarste de prijs verder omhoogstuwt. Het gevaar van stijgende prijzen is dus nog niet onmiddellijk van de baan”, zegt Johan Van Overtveldt.
Structurele oplossingen nodig
Kan de EU langetermijncontracten afsluiten met energieleveranciers? Dat is onzeker. Bovendien gaat het niet om de meest stabiele regimes. Dé uitdaging bestaat er dus om bevoorradingszekerheid én geostrategische autonomie te garanderen. “Daarin kan kernenergie een cruciale rol spelen. Frankrijk maakte bekend 1 miljard euro te investeren in kernenergie. Datzelfde Frankrijk voert een groep van inmiddels 10 lidstaten aan die de Commissie expliciet vragen om kernenergie als een duurzame investering te erkennen.” Vervolgens moet de EU de betaalbaarheid van de plannen beter becijferen. Vandaag stellen we vast dat de middenklasse en al wie werkt, spaart en onderneemt het gelag betaalt zonder compensaties. Tenslotte moeten we fors inzetten op innovatie zodat betaalbare en koolstofarme energie de norm wordt.
