Volgens een onderzoekscommissie van het Europees Parlement is België een van de zeven landen die agressieve belastingontwijking faciliteren. Er zijn duidelijk twee maten en twee gewichten voor kleine en grote landen, maar ook los daarvan is die analyse achterhaald.
Socialisten gebruiken het rapport om electorale voorstellen in de markt te zetten: voer een minimumbelasting in voor grote bedrijven! Schaf fiscale niches af, verhoog de transparantie! Net zoals de onderzoekscommissie loopt de sp.a daarmee achter de feiten aan.
De commissie viseert de notionele interestaftrek. Een fiscaal voordeel dat bij de hervorming van de vennootschapsbelasting fors werd ingeperkt. In plaats van het volledige eigen vermogen, levert enkel de aangroei nog een fiscaal voordeel op. Gelijktijdig werden extra maatregelen uitgewerkt tegen misbruik. Ondertussen werken diezelfde Europese instanties aan een voorstel om de vennootschapsbelasting tussen Europese lidstaten te harmoniseren met een systeem van… notionele interestaftrek, geschoeid op de nieuwe Belgische leest.
Een ander probleem volgens de commissie: de zogeheten ‘patentbox’, een fiscaal voordeel om innovatie te stimuleren. Eveneens volledig hervormd door de regering-Michel I, met goedkeuring van de Code of Conduct-werkgroep van de Europese Raad (die onderzoek doet naar schadelijke belastingpraktijken) en de OESO . Frankrijk talmt al twee jaar om zijn systeem af te stemmen op diezelfde regels. Ik kan eerlijk gezegd niet meer goed volgen.
Die voorbeelden zijn niet lukraak gekozen. Ze zijn essentieel voor de doorgevoerde hervorming van de vennootschapsbelasting. De basisfilosofie van die hervorming beoogde een lager standaardtarief voor kmo’s en grote ondernemingen, waarbij in ruil heel wat fiscale privileges uit het verleden ingeperkt of afgeschaft werden. Denk aan de excess profit rulings, die internationale groepen via minder belastbare winsten moesten overtuigen om in België een filiaal te openen.
Die systemen werden in het verleden vooral door grote multinationale ondernemingen gebruikt. Zij zullen dus hun effectieve belastingfactuur mogelijk licht zien toenemen, maar krijgen in ruil een eenvoudiger systeem, met meer rechtszekerheid en volledig conform de fiscale spelregels die de OESO en de EU hebben uitgetekend (de befaamde ATAD en BEPS, in het vakjargon).
Kerkhof
Dat is een enorme breuk met het verleden. De regering-Di Rupo liet een kerkhof na van belastingen en maatregelen die goed waren voor de bühne maar nadien begraven werden door de rechtbank. Het resultaat was een fiscaal kluwen, grote rechtsonzekerheid en tanende investeringen.
Toen de socialisten aan de macht waren, hebben ze een kwarteeuw gepraat over het aanpakken van belastingparadijzen. De fiscale regimes tierden toen welig. Werken naar een rechtvaardiger fiscaal systeem was altijd het leidmotief, ook op vlak van fraudebestrijding, maar de regering-Michel I was de eerste die de fiscus effectief de macht gaf om in die offshore constructies te kijken. Vroeger kon zwart geld aan bradeertarieven wit gemaakt worden, vandaag staan er recordboetes op. De BBI had nooit meer wettelijke middelen ter beschikking dan vandaag.
Een beleid dat vruchten heeft afgeworpen. Het fake news van socialisten over het beperkte budgettaire effect van de Kaaimantaks werd eind vorig jaar door de feiten tegengesproken, maar geraakte wat ondergesneeuwd door de regeringsval. Feit is wel dat het door Belgen in belastingparadijzen geparkeerde vermogen fel is afgenomen. Dat vindt nu opnieuw zijn weg naar de reguliere economie in België.
Zwarte lijst
Met de hervorming die Michel I doorvoerde, zal de ongelijkheid tussen grote multinationale bedrijven en lokale ondernemingen eindelijk afnemen. De rechtszekerheid zal toenemen en we zullen weer internationaal op de kaart staan met een competitief tarief.
Tegelijk pioniert België op het vlak van informatieuitwisseling, zijn we als een van de weinige landen voorstander om sancties op te leggen aan landen die op de Europese zwarte lijst staan van belastingparadijzen, en hebben we veel Europese richtlijnen toegepast, zonder vaak gebruik te maken van uitzonderingen.
De mazen van het net zijn kleiner dan ooit. Het fiscaal systeem werd eenvoudiger en rechtvaardiger. Dat de sp.a slogans produceert, tot daar aan toe. Maar dat de Europese onderzoekscommissie België wegzet als een belastingparadijs ondergraaft haar eigen broodnodige geloofwaardigheid. België is geen belastingparadijs. Meer nog, die stelling is een belediging voor iedereen die werkt en onderneemt in dit land. Voor die mensen blijft België nog altijd een fiscale jungle. De weg naar dát paradijs is - ondanks de inspanningen van de voorbije jaren - nog lang.