Het aantal gevallen van fraude en onregelmatigheden met Europese middelen steeg in 2022 tot 12.455, een stijging met 7 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Ze vertegenwoordigen samen een bedrag van maar liefst 1,77 miljard euro, zo bleek uit het jaarlijkse rapport van de Europese Commissie. Het gaat om diverse inbreuken, zoals fraude met BTW en accijnzen of het ontwijken van douanerechten. Maar ook in de Europese steun aan de landbouw zien we bijvoorbeeld een toename van het aantal fraudegevallen, van een honderdtal in 2021 naar bijna 300 in 2022.
2 miljard euro gemeenschapsgeld
Johan Van Overtveldt, Europees Parlementslid en voorzitter van de commissie Begroting: “Dat gaat over bijna 2 miljard aan Europees gemeenschapsgeld, belastinggeld dat niet correct besteed wordt. Het is belangrijk dat we de controle daarop maximaal versterken.” De Europese Rekenkamer uitte eerder ook al bezorgdheden over de kwaliteit van de Europese uitgaven. Op een totaal van 196 miljard euro bevatte die vorig jaar 4,2 procent fouten, een percentage dat elk jaar stijgt en nu op het hoogste niveau sinds 2014 staat.
Probleem dreigt groter te worden
“Ik kaart dit al langer aan, maar ik merk dat er bij heel wat lidstaten onvoldoende wil is om strenger op te treden. Ik vrees bovendien dat het probleem alleen maar groter zal worden, omdat er nieuwe financiële structuren zijn - zoals het Coronaherstelfonds - die zich buiten de reguliere begroting bevinden, en waarop er dus nog minder controle mogelijk is. Hetzelfde geldt trouwens voor de middelen die – terecht - naar Oekraïne gaan. Er is onvoldoende controle op waar dat geld precies terecht komt.”
Het Europees Parlement vraagt nu om een betere samenwerking tussen de Europese instellingen en de lidstaten om fraude proactief aan te pakken. Volgens Van Overtveldt is dat het juiste signaal, al zal het succes afhangen van concrete acties die ondernomen worden.
Obscure verenigingen
Tegelijk vraagt het Europees Parlement ook een strenger toezicht en meer transparantie over de Europese middelen die naar ngo’s vloeien. Van Overtveldt: “De Europese subsidies aan ngo’s worden geraamd op bijna 4 miljard euro, op jaarbasis. We stellen echter vast dat er nog heel wat gaten zitten in de monitoring en controle daarop. Ook hier moet er in kaart gebracht worden waar het geld finaal terecht komt, om te vermijden dat we opnieuw geconfronteerd worden met obscure verenigingen, zoals bij Qatargate. Net zoals het evenmin de bedoeling kan zijn dat de Europese Unie ngo’s subsidieert die haar eigen economisch- en industrieel beleid ondergraven, of die gelinkt kunnen worden aan criminele of gewelddadige activiteiten.”
