© Frons Photography / Iris Walraven
De Morgen van 30 maart ziet de N-VA als een beer die op verbrande poten danst. Die conclusie trekt de hoofdredacteur van de krant nadat de N-VA-delegatie zich had onthouden bij de stemming over het Europees 'Coronasteunfonds'.
De krant omschrijft die stemhouding van collega's Bourgeois, Kanko en mezelf als “een enggeestige reactie op een moment van totale urgentie”. God ja, er wordt zelfs een vergelijking bij gesleurd met de stappen die de N-VA zette naar aanleiding van het Marrakech-pact. Die vergelijking is in mijn ogen wel terecht. Voor mijn partij zijn er nu eenmaal belangrijke principes waar niet aan getornd wordt. Democratie en rechtvaardigheid, om er maar twee te noemen.
Het Europese Coronafonds bevat inderdaad bestaande middelen die de lidstaten mogen houden. Het probleem is dat die ook via een bestaande verdeelsleutel worden verdeeld, via structuur- en investeringsmiddelen. Men wil dus een en dezelfde sleutel gebruiken voor twee verschillende deuren, om daarna vast te stellen dat hij niet past.
We staan ten volle - ik herhaal: ten volle - achter het Europese steunfonds. Europa én de lidstaten moeten nu echt alle zeilen bijzetten om deze gigantische crisis te overleven én de periode erna voor te bereiden. De andere initiatieven van de Europese Commissie zoals het openstellen van het Solidariteitsfonds voor de coronacrisis, de flexibilisering van de staatssteun- en begrotingsregels en de bijkomende garanties steunen we ook volledig.
Grote Depressie
Maar dan mogen we toch verwachten dat die middelen ook terechtkomen waar ze het hardst nodig zijn. In Italië bijvoorbeeld. Dat - zwaarst getroffen - land krijgt 853 miljoen euro uit het fonds toegewezen. Polen - tot op heden amper getroffen door Covid-19 - krijgt 1,13 miljard euro. En ja, ook voor België past de sleutel niet. Vlaanderen krijgt als hardst getroffen regio 6,5 miljoen euro, Wallonië 25 miljoen. Mogen we nog een mening hebben over die scheeftrekking? Het is niet omdat deze crisis ongemeen hard toeslaat, dat we verlamd moeten toekijken en de meest logische principes van rechtvaardigheid overboord moeten gooien. Niet binnen de EU, en niet binnen België.
De Europese Unie kan beter dan dit. Het argument dat een andere - betere - verdeelsleutel te veel tijd in beslag zou nemen, snijdt geen hout. Op momenten als deze moet Europa in staat zijn om de gewoonlijke machinerie te overstijgen. Dat is het minste dat we van die Unie mogen verwachten. Andere Europese instellingen tonen aan dat het kan, doortastend optreden.
De Europese Centrale Bank (ECB) stelde 900 miljard extra interventies in het vooruitzicht, met daarbovenop de belofte nog meer te zullen doen indien nodig. De ECB zal op grote schaal overheidspapier en bedrijfsobligaties opkopen. Deze massale financiering moet het voor zowel het bedrijfsleven als nationale en regionale overheden mogelijk maken om tegen zeer gunstige voorwaarden aan plotse en omvangrijke financiële behoeften te kunnen voldoen. Het is ofwel dit soort van financieringsfaciliteiten, ofwel een herhaling van de Grote Depressie van de jaren 1930.
Ook de Europese Investeringsbank (EIB) deed wat van haar verwacht mocht worden. De EIB-top kwam snel met twee voorstellen die a rato van respectievelijk 40 en 200 miljard euro de Europese economie structureel zouden helpen stutten. Er ging in die plannen veel aandacht naar kmo's en groeibedrijven, twee groepen van ondernemingen die het dezer dagen extra hard te verduren krijgen. Het pakket van 40 miljard raakte snel goedgekeurd in de politieke cenakels van Europa, de 200 miljard hangen helaas nog in de lucht. En dat brengt me terug bij het begin: de Europese beleidsorganen missen daadkracht. Ze slagen er niet in om door te pakken.
Ik hoop uit de grond van mijn hart dat de Europese Commissie meer creativiteit en flexibiliteit aan de dag zal leggen bij de toewijzing van de middelen uit het Coronafonds, niet het minst richting Italië. Het zou toch de logica zelve moeten zijn om deze Europese middelen te verdelen op basis van de harde feiten: de noden van patiënten en zorgmedewerkers. Dit gaat over levens, over mensen in nood, over sociale- en economische drama's. Dit is níét het moment om te vervallen in oude, inspiratieloze gewoonten en bestaande rekenmodellen.
Ook de Vlaamse Regering heeft die bekommernissen over een rechtvaardige steun - unaniem - zeer vroeg in het proces kenbaar gemaakt. En dat geldt ook voor onze delegatie in het Europees Parlement. De vraag om een rechtvaardige verdeling zijn wij op elk niveau, op elk moment consequent blijven verdedigen.
De beer danst niet. Hij staat stevig, achter rechtvaardige principes.
